Wat te doen tegen typische zomerongemakjes

1. De ‘klassieke’ ongemakjes:

•  Blaren

 In deze tijd van het jaar zijn blaren aan de voeten schering en inslag. De voortdurende wrijving van gevoelige voeten in nieuwe schoenen is genoeg om ze te veroorzaken. Als de blaar nog niet is doorboord, reinig ze dan met water en zeep en droog ze zonder te wrijven. Indien nodig, als de blaar wél al is doorboord, verwijder dan de dode huid met een ontsmette schaar, reinig de plek met water en zeep, droog zonder te wrijven en breng een antiseptisch middel aan. In beide gevallen, breng ook een hydrocolloïde-verband aan (van het Compeed-type). Die zijn zowel luchtdoorlatend als waterdicht. Voorkomen is beter dan genezen: bescherm bij wijze van preventie de blootgestelde huid met een hydrocolloïde-verband. Er bestaan ook sticks met een smerende formule die wrijving vermindert, onzichtbaar is en makkelijk aangebracht kan worden.

 Te vermijden: verwijder in geen geval de huid van een blaar. Dit kan immers het genezingsproces verlengen en een infectie veroorzaken.

• Kleine blessures

Onze kleine lievelingen zijn zich vaak onbewust van reëel gevaar, en nemen daardoor (soms grote) risico’s, met blessures tot gevolg. Als ze zich bezeerd hebben, spoel de wonde dan grondig uit en was met zeep. Desinfecteer de plek vervolgens met een antiseptisch product. Laat de wonde niet zomaar in contact met de open lucht, maar bescherm haar met een wondverband dat eventueel wondvocht absorbeert, en tegelijk ook een voldoende vochtigheidsgraad biedt voor de genezing. Echter, als de wonde overdadig bloedt, diep is of geïnfecteerd raakte, of als uw kind klaagt over aanhoudende pijn, is het sterk aan te raden een arts te raadplegen. 

Te vermijden: geef de voorkeur aan een antiseptisch product zonder alcohol eerder dan met een alcoholische oplossing. Die is immers vaak pijnlijk en irriterend. Gebruik nooit katoen, dat kan in de wonde rafelen. Gebruik liever een steriel kompres.

• Stoten en blauwe plekken

Dat er na een val kleine blauwe plekken verschijnen op de knieën van onze peuters, is heel normaal. Echter, om te voorkomen dat een bultje in een pingpongbal verandert, brengt u best iets kouds aan op de plek van de bloeduitstorting, bijvoorbeeld ijs of een koud kompres. Gebruik vervolgens een gel op basis van Arnica, een bloem met pijnstillende, ontstekingsremmende, helende en bloedsomloopstimulerende werking – zeer effectief tegen blauwe plekken.  

Te vermijden: ijs mag nooit in direct contact komen met een blauwe plek; zo verbrandt u immers de huid. Idealiter wikkelt u het ijs in een verband of plastic.

• Splinters

Of het nu in de tuin gebeurt of ergens te velde, te zee of zelfs in de bergen: hoe vaak gebeurt het niet dat u een splinter oploopt, of het nu in een vinger is of een voet. Verwijder het ding direct, met een op voorhand met alcohol gedesinfecteerde pincet. Zorg ervoor dat u de splinter niet breekt, waardoor er stukjes kunnen blijven zitten. Desinfecteer na afloop de plek. Om de splinter makkelijker te verwijderen, kunt u uw hand of voet een paar minuten laten weken in een bak lauw water, met wat antisepticum in. Dat verwijdt de poriën van uw huid.

Te voorkomen: Laat nooit een splinter achter. Daarmee riskeert u immers een infectie. Krijgt u het ding niet zelf verwijderd, raadpleeg dan een arts.

• Een verstuiking

Verstuikingen, bijvoorbeeld van de enkels, mogen niet lichtvaardig worden opgevat. Als u uw enkel na een val niet kunt bewegen en hij begint daarenboven op te zwellen, is het risico op verstuiking groot. In dat geval is het van groot belang een dokter te raadplegen om de ernst van het letsel vast te stellen. Wat u ook kan doen, is ijs aanbrengen (echter niet in rechtstreeks contact met de huid) en dan een lokale ontstekingsremmer gebruiken.

Te vermijden: plaats de voet van uw kind niet op de grond vooraleer een arts de voet heeft onderzocht.

• Barbecues en brandwonden

Eén van de eerste reflexen bij mooi weer: we halen de barbecue van stal! Blijf echter uiterst waakzaam, want een ongeluk is zo gebeurd. Om te vermijden dat een brandwonde zich uitbreidt, houd ze een tiental minuten onder lopend water op kamertemperatuur.  Breng dan een helende of desinfecterende zalf zonder alcohol aan. Bij een tweedegraads brandwonde, of als de wonde te groot is, is het van groot belang dat u snel medisch advies inwint. Maar laat ons nogmaals de beste remedie tegen dit soort ongelukken herhalen… preventie! Stel voor uw kinderen een veiligheidsperimeter rondom de barbecue in, en zorg dat ze daar niet zomaar doorheen kunnen.

Te vermijden: ijswater op de wonde is af te raden. Het ijs helpt helemaal niet om het chemisch proces van wondvorming te verminderen.

 2. In de zon…

 Hoewel we ’s zomers langs alle kanten met gevaar geconfronteerd worden, dan is toch nog de zon onze grootste vijand. Haar stralen kunnen een bijzonder nefaste impact op ons lichaam hebben. Waakzaamheid is geboden.

• Zonnebrand

Een zonnebrand oplopen is een bijna onvermijdelijk risico in de zomer (zie ook het artikel op pagina 8). Gelukkig is het vaak niet meer dan een matige zonnebrand, met enkel wat roodheid tot gevolg. In zo’n geval maakt een after-sun-zalf of een verzachtende, hydraterende gel het mogelijk de pijn te verminderen. Ook een aanrader: drink grote hoeveelheden water, om het lichaam te hydrateren.

Brandwonden kunnen in sommige gevallen gepaard gaan met blaren (zeker bij tweedegraads brandwonden). Doorprik deze niet: breng een helende zalf aan en bedek ze met een steriel verband. Als de brandwonden een groot deel van het lichaam bedekken of als de blaren erg talrijk zijn, win dan zo snel mogelijk advies in bij een arts.

• Zonnesteek en hitteberoerte.

Na langdurige blootstelling aan de zon kan u plots overvallen worden door een gevoel van ongemak, met daarbij nu en dan hoofdpijn of zelfs overgeven. Zoek in dat geval een plaatsje in de schaduw, bij voorkeur op een koele plaats. Drink iets koels, maar zonder ijs. Nog verontrustender dan zo’n zonnesteek is een hitteberoerte, die optreedt wanneer de omgevingstemperatuur erg hoog is en er nauwelijks luchtcirculatie is. Het lichaam slaagt er dan niet meer in zijn temperatuur te regelen. Die kan in bepaalde gevallen meer dan 40°C bereiken. Om dit te vermijden, neem bijvoorbeeld een koude douche of gebruik een vochtige doek voor de hals; alle middelen zijn goed om uw lichaamstemperatuur te verlagen. Vooral gevoelig zijn jonge kinderen en ouderen, die immers vrij snel deshydrateren. Merkt u dat de toestand van de betrokken persoon niet snel verbetert, ga er dan rechtstreeks mee naar het ziekenhuis.

• Uitdroging

Niet genoeg drinken kan leiden tot uitdroging, wat met name lichamelijke schadelijk bij uw kind kan veroorzaken, door gebrek aan minerale zouten. Bij een volwassene manifesteert uitdroging zich door symptomen als bijvoorbeeld donkere urine, een droge mond, hoofdpijn, enzovoorts. Doet uitdroging zich voor bij een baby, aarzel dan niet: geef het kind speciale rehydratatie-oplossingen en raadpleeg zo snel mogelijk een arts.

3. Au, ik word gestoken!

Ook in de meest idyllische landschappen zijn we nooit alleen. ‘s Zomers zijn er insecten, kwallen en vissen genoeg om ons gezelschap te houden. Hier zijn enkele van de vervelendste ongenode gasten.

• Wespen- en bijensteken

De eerste reflex moet altijd zijn de angel zo snel mogelijk te verwijderen, met een pincet. Desinfecteer de plek dan en breng ijs aan om de pijn te verlichten. Wespengif wordt makkelijk afgebroken door warmte. Er zijn ook apparaten om makkelijk angels te verwijderen. Vraag uw apotheker om advies.

Opgelet: als uw kind allergisch is, of als het op een gevoelige plaats (bijvoorbeeld rond ogen of mond) gestoken werd, raadpleeg dan zo snel mogelijk een arts. En heeft het kind per ongeluk de wesp ingeslikt, ga dan meteen naar de spoedafdeling. Een steek in de keel kan oedeem veroorzaken en de ademhaling binnen enkele minuten blokkeren.

• Kwallensteken

Spoel de wond af met zeewater. Wrijf nooit in de wond. Gebruik geen vers water; dat zou de resterende stekende cellen doen barsten! Verwijder zichtbare tentakels met een pincet. Gebruik zand om onzichtbare draadjes te verwijderen. Laat de plek vervolgens drogen en wrijf er daarna voorzichtig over. Bij een ernstige steek kan het gif worden geneutraliseerd door azijn, of warm zeewater. Bij ernstige pijn of verslechtering van de algemene toestand, dient u onmiddellijk een arts te raadplegen.

• Zeeëgelsteken

Om u te ontdoen van de kleine, zwarte steekorgaantjes van zeeëgels, probeert u best ze uit te trekken met een pincet, nadat u uw voet in een kom met warm water heeft laten weken. Dit helpt de stekels te verzachten en laat ze enigszins naar de oppervlakte van de huid omhoogkomen. Daarna is het nodig de wonde te desinfecteren.

• Huiduitslag in weilanden

Wie languit in het gras van de zon geniet, kan grasvormige sporen over heel het lichaam oplopen, met bijhorende jeuk. Raadpleeg uw arts, die u antihistaminica en corticosteroïden zal voorschrijven tegen de jeuk.

• Brandnetels

Tijdens een wandeling op het platteland of in het bos is het niet ongewoon om met netels in contact te komen. De huid krijgt er rode puntjes van en zwelt op. Om de jeuk te verminderen, is het aangeraden een verzachtende, kalmerende zalf te gebru